مدیر در مدار کربلا

ساحتی برای گفتمان سازی مدیریت عاشورایی

مدیر در مدار کربلا

ساحتی برای گفتمان سازی مدیریت عاشورایی

سید علی اصغر علوی
طلبه و دانش آموخته رشته معارف اسلامی و مدیریت
تهران- دانشگاه امام صادق علیه‌السلام
پژوهشگر حوزه عاشورا با تکیه بر مسائل مدیریت از سال1385 تاکنون
عنوان پایان‌نامه مقطع کارشناسی ارشد: طراحی الگوی رهبری با الهام از گفتگوهای امام حسین علیه‌السلام در مسیر کربلا

آثار منتشر شده:
مجموعه کتاب‌های زیر خیمه حسین (کتاب‌های کاربردی عاشورا از شهدا تا سیدالشهدا) در 11جلد
جلد اول: سه دقیقه در مقتل گم‌نامی
جلد دوم: ...تا خدمت حسین
جلد سوم: ولعن‌الله شمرا
جلد چهارم: رفاقت به سبک حبیب
جلد پنجم: رقابت به سبک حبیب
جلد ششم: وفا به رنگ کربلا
جلد هفتم: 18 ثانیه با کوثر
جلد هشتم: امام رضا علیه‌السلام، شهید راه علم
جلد نهم: دعوا سر اولویت است
جلد دهم: راه عباس شدن
جلد یازدهم: راز دیدار علم
باغ سیب (سبک زندگی عاشورایی در 6 جلد|موردکاوی اصحاب)
عرشه خدا (سفرکربلا، پیاده‌روی اربعین، اردوهای جهادی)
ضریح قدیمی
آبروی علم(بیانات امام حسین در جمع اندیشمندان به همراه بیان بایسته‌های علمی)
خادم ارباب کیست؟(بایسته‌های خادمین هیات، هیات در تراز انقلاب|کلاس حضرت جون)
روضه‌های ناشناخته کربلا (نخستین مقتل مدیریتی)
تا دانشگاه هویزه(آن‌چه مسئولان و برگزارکنندگان اردوها باید بدانند)
توجیه المسائل کربلا (توجیه‌ها و بهانه‌هایی برای با حسین نبودن!)
راز دیدار علم(دریچه‌ای به حدیث عنوان بصری|ویرایش دوم)
جای خالی عباس (مروری بر رفتارهای تشکیلاتی حضرت عباس سلام‌الله‌علیه)
الی الحبیب (سرمشق‌هایی برای حبیب شدن)
مبانی مدیریت عاشورایی (روش‌شناسی و رویکردها)
الی الحبیب (سرمشق‌هایی برای حبیب شدن)
چای روضه‌دم (درسهایی از چای روضه اباعبدالله)
گنبد مستجاب (تربیت زیر نگاه امام)
تنها علاج، (با امام حسین به همه جا میتوان رسید)
توضیح الرسائل کربلا، (چطور از دل 18 هزار نامه عاشق، 30 هزار قاتل ایجاد شد؟)
امضای کوچک؛ کتابی برای حضرت علی اصغر، نکته‌ها، درس‌ها و آموزه‌های امروزیش

آثار در دست چاپ:
شمریت و حریت
مسلم «ولی امر» است
با خدا در اتاق تشریح
حتی اسبشان نیز
پرواز با بال مگس
امام حسین در خیابانهای کوفه
چند دقیقه گودال
روضه اصحاب چیست؟
نیمه پنهان کربلا
عباس‌آفرین
فتأمل، ملاحظاتی برای خوانش فقه و اصول
مبانی نظام‌مند رزم

بایگانی

۶ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «توضیح الرسائل کربلا+اقدام و عمل+عزم+اراده+امام حسین+کوفه» ثبت شده است

سه شنبه, ۱۴ ارديبهشت ۱۳۹۵، ۱۲:۱۴ ب.ظ

«از حکمت نظری تا حکمت عملی» در توضیح الرسائل کربلا


توضیح الرسائل کربلا

حقیقت این است که با دقت لازم و کافی در زندگی انسان‌ها این مسئله اثبات می‌شود که خسارات زیادی که ما در زندگی متحمل می‌شویم، خیلی مربوط به جهل ما نیست مخصوصاً در جوامعی که از تمدن، فرهنگ و علم بهره‌ای برده‌اند.[1] گاهی انسان عالم است اما بی‏عمل. اوساط از انسان‌ها نیز بین نظر و عملشان یک جدار رقیقی است، لذا خیلی از چیزها را می‏فهمند اما به آن‌ها عمل نمی‏کنند. اگر در زندگی خودمان هم بگردیم مصداق‌های زیادی برایش پیدا می‌کنیم، مثل این‌که به امام حسین علیه­ السلام محبت داریم ولی رفتارمان رنگ‌وبویی از او ندارد.

فرزدق‏ در ملاقاتى با امام حسین (علیه ­السلام) در سال 60 هجرى هنگام موسم حجّ، از امام، علّت خروج‏شان را از مکّه، قبل از اتمام حجّ می‏پرسد. حضرت میفرمایند: اگر عجله نکنم، مرا دستگیر خواهند کرد.

فرزدق می‏گوید: سپس از من [درباره‏ وضعیّت کوفه‏] پرسید و فرمود:

از مردمى که پشت سر تو هستند، به من خبر بده!

عرض کردم: از شخص آگاهى پرسیدى. دل‏هاى مردم با تو است و شمشیرهای‌شان علیه تو.

«قُلُوبُ النّاسِ مَعَکَ وَ أَسیافُهُمْ عَلَیْکَ»[2]

ترجمان جمله فرزدق (مصادیق):

جمله فرزدق واقعاً قابل‌تأمل است. برای روشن‌تر شدن موضوع دو مصداق از کربلا را مطرح می‌کنیم:

1-      حربن‌یزید ریاحی

2-      عبیدالله‌بن‌حر جعفی

...

مطالب مرتبط از همین اثر:

راز جدایی علم و عمل: موردکاوی مردم کوفه سال 60 هجری

توضیح الرسائل کربلا: اثری در تبیین راز «عدم اقدام و عمل» در کوفه سال 61

نماها (اپیزودها)ی نخستین و انتهایی اثر «توضیح الرسائل کربلا»

«روضه» قشنگ‌ترین و کامل‌ترین و اقدام‌سازترین بخش سخنرانی است

«چه کنیم اهل عزم شویم؟» اشاره‌ها و گزیده‌هایی از اثر «توضیح الرسائل کربلا»



[1] امام حسین علیه السلام شهید فرهنگ پیشرو انسانیت، ص 563

1. بحارالانوار، ج 44، ص 365

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۴ ارديبهشت ۹۵ ، ۱۲:۱۴
سید علی اصغر علوی
چهارشنبه, ۱ ارديبهشت ۱۳۹۵، ۱۲:۴۲ ب.ظ

راز جدایی علم و عمل: موردکاوی مردم کوفه سال 60 هجری

خیلی وقت‌ها دانستنی‌های ما، مانند کوفیان زیاد است اما در مقام عمل دچار شک و تردید می‌شویم و حتی خلاف آن‌چه در ذهن داریم عمل می‌کنیم... (در اثر «توضیح الرسائل کربلا»)

 توضیح الرسائل کربلا

...امام حسین علیه­السلام بهترین گزینه را از میان گزینه های پیش رو (مدینه، مکه، یمن، بصره و کوفه) انتخاب کردند؛ کوفه. مگر نه این‌که حضرت با در نظر گرفتن تمام جوانب به کوفه رفتند، پس چرا کوفیان بدترین رفتار را با حضرت داشتند؟

ما اهل کوفه نیستیم علی تنها بماند...

مذمت عملکرد کوفیان در کربلا به تنهایی کافی نیست، چه کنیم که ما کوفی نباشیم؟!

به گواهی تاریخ مردم این شهر اعتقاد قلبی به امام حسین علیه‌السلام داشتند اما چه شد که در موقع عمل پای کار ولی زمان نیامدند؟

پاسخ به این سؤال را باید در فاصله بین علم و عمل جستجو کرد...

به تعبیر دیگر چگونه ساحت شناختی ما به ساحت کنش و رفتار پیوند می‌خورد؟ برای یافتن پاسخ این سؤال، ابتدا باید انسان را بهتر بشناسیم و شئون دوگانه انسان را مورد مداقه قرار دهیم. در بحث تبیین هویت و ماهیت انسان، بهترین روش معرفتی بررسی کلام انسان‌آفرین یا همان روش قرآنی است...

مطلب مرتبط:

توضیح الرسائل کربلا: اثری در تبیین راز «عدم اقدام و عمل» در کوفه سال 61

نماها (اپیزودها)ی نخستین و انتهایی اثر «توضیح الرسائل کربلا»

«روضه» قشنگ‌ترین و کامل‌ترین و اقدام‌سازترین بخش سخنرانی است

«چه کنیم اهل عزم شویم؟» اشاره‌ها و گزیده‌هایی از اثر «توضیح الرسائل کربلا»

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۱ ارديبهشت ۹۵ ، ۱۲:۴۲
سید علی اصغر علوی

به بهانه دستورالعمل سال و در جستجوی رسیدن به وادی آن: اقدام و عمل

توضیح الرسائل کربلا جلد

عوامل و عناصر اراده‌ساز کدام‌اند؟ در این مرحله باید سراغ از عناصر و ظرفیت‌هایی گرفت که عامل ایجاد و تقویت اراده‌اند. به عبارت دیگر عوامل «اراده‌ساز» را باید شناخت. توسل و روضه سیدالشهدا، آرمان‌گرایی و داشتن هدف‌های بلند، انتخاب الگوهای دینی، ورزش و... از این دسته عوامل هستند که هریک قابلیت بحثی مستقل دارد ولی در این مجال، فقط به نقش اراده‌ساز توسل و روضه پرداخته خواهد شد و مواردی مانند آرمان‌گرایی، داشتن هدف‌های بلند، انتخاب الگوهای دینی و ... نیز در اطراف آن دیده خواهد شد.

 در کنار شناخت عوامل ایجابی اراده (عوامل اراده‌ساز)، عوامل سلبی دیگری (عوامل اراده‌سوز) نیز می‌توان در نظر گرفت که فعلا از حوصله بحث خارج است: مانند گوش دادن به تغنیات.

***

تماشای این نمایشگاه عزم، عزم می‌آورد

برای اهل عزم شدن، عبور از این باغ شکوهمند سرشار از گل نیز کافیست تا جان عابر را معطر کند. حتی اگر خاک باشی، با این «گُل» در «گِل» وجودت اتفاقات بزرگی خواهد افتاد و کمال همنشین در انسان اثر خواهد کرد. تفرج در این مدرسه نیز آموزنده است...

***

تذکر: برای گذر از حکمت نظری به حکمت عملی، توجه و دقت بر یکی از موارد عاشورایی و الگوهای موجود در کربلا کافی است. از نداشته‌ها می‌توان داشته‌هایی به بلندای یک تاریخ داشت...

***

مجلس روضه، کارگاه تقویت اراده

بدون تردید یکی دیگر از عناصر اراده‌ساز اشک و گریه بر شهید است. مجلس روضه سیدالشهدا سلام‌الله‌علیه عزم ما را در جهت رسیدن به اهداف شهید و شبیه شدن به او تقویت می‌کند. همان‌گونه که تعبیر نماز خواندن، تعبیر نادرستی است و باید نماز را اقامه کرد، مجالس عزاداری سید الشهدا سلام‌الله‌علیه را هم باید اقامه کرد تا بیش‌ترین بهره را از این نعمت عظمای الهی بُرد...

 

مطلب مرتبط:

توضیح الرسائل کربلا: اثری در تبیین راز «عدم اقدام و عمل» در کوفه سال 61

نماها (اپیزودها)ی نخستین و انتهایی اثر «توضیح الرسائل کربلا»

«روضه» قشنگ‌ترین و کامل‌ترین و اقدام‌سازترین بخش سخنرانی است

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۴ فروردين ۹۵ ، ۰۷:۴۵
سید علی اصغر علوی

گزیده‌ای از فصل «چه کنیم اهل عزم شویم؟» از اثر «توضیح الرسائل کربلا»

به بهانه دستورالعمل سال و در جستجوی رسیدن به وادی آن: اقدام و عمل

هیچ چیز مانند روضه، عزم‌آفرین نیست. اصلا معارف دین را با روضه امام حسین باید تثبیت کرد. گفتنی‌ها از روضه زیاد است که بخشی از نکات آن در اثر «روضه‌های ناشناخته کربلا» (نخستین مقتل مدیریتی) گذشت...

کوتاه سخن، کربلا را اینطور باید دید: روضه جزو سخنرانی است؛ یعنی این‌گونه نیست که سخنرانی یک بخش از بحث باشد و روضه بخش دیگر بحث؛ خیر! روضه امتداد سخنرانی است. روضه قشنگ‌ترین و کامل‌ترین بخش سخنرانی است. روضه، برهان تصویری مبحثی است که ساعتی بحث شده و اکنون با تبیین اشک‌آلود روضه، در وجود مستمع، جاودانه خواهد شد. روضه اثبات مدعای بحث منبر است... روضه اقدام‌سازترین بخش منبر است...

با این دید باید وادی روضه‌ها و اشک بر سیدالشهدا را دید. روضه، انسان را اهل عزم می‌کند...

نه تنها عبور از وادی جزم تا عزم، بلکه آشنایی با گونه‌های مختلف عزم، از برکات و آثار مجالس حسینی و عاشورایی است...

پیوست:

برای رسیدن به وادی اقدام و عمل و در پاسخ به این سوال که «چه کنیم که اهل عزم شویم؟» و این‌که عوامل و عناصر اراده‌ساز کدام‌اند؟ در این اثر، سراغ از عناصر و ظرفیت‌هایی گرفته شد که عامل ایجاد و تقویت اراده‌اند؛ به عبارت دیگر به عواملی مانند توسل و روضه، آرمان‌گرایی و داشتن هدف‌های بلند، انتخاب الگوهای دینی، ورزش و... اشاره شد و نقش محوری توسل و روضه به عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل «اراده‌ساز» بیان شد. در این‌جا لازم است درنگی در اطراف مفهوم نورانی روضه سیدالشهدا بشود.

حقیقت روضه این است که ما به یک حضوری برسیم و با امام حسین سلام‌الله‌علیه زندگی کنیم.[1] نباید به روضه یک نگاه صرفا عاطفی و احساسی داشت. نباید وقتی روضه به ذهن‌مان می‌آید، کلمه‌ای که به دنبالش می‌آید، فقط گریه باشد. نباید به مجلس روضه که می‌رویم و گوش می‌دهیم، فقط به خاطر ثواب کردن و اجر بردن باشد!

روضه خیلی فراتر از این است...

باید نگاه‌مان را به روضه عوض کنیم.

روضه کربلا یک بار بیش‌تر اتفاق نیفتاده است، اما مهم‌تر آن است که یک بار هم بیش‌تر نباید اتقاق بیفتد به مدد درس‌ها و عبرت‌های عاشورا.[2]

مطلب مرتبط:

توضیح الرسائل کربلا: اثری در تبیین راز «عدم اقدام و عمل» در کوفه سال 61

نماها (اپیزودها)ی نخستین و انتهایی اثر «توضیح الرسائل کربلا»



[1] برگرفته از سخنرانی استاد علی صفایی حائری.

[2] برگرفته از «روضه‌های ناشناخته کربلا»، نخستین مقتل مدیریتی.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۱ فروردين ۹۵ ، ۰۷:۴۲
سید علی اصغر علوی

چطور از دل 18 هزار نامه‌ عاشق، 30 هزار قاتل ایجاد شد؟!

 

«وَ أَنَا أَشْهَدُ [أُشْهِدُکَ‏] یا إِلهِى بِحَقِیقَةِ إِیمانِى، وَ عَقْدِ عَزَماتِ یَقِینِى...» (دعای عرفه سیدالشهدا)

«اى معبود من گواهى می‏دهم [یا این‌ها را گواه میگیرم‏] با حقیقت ایمان و عزم‏هاى جزمِ یقینم...»[1]

*****

تحفه و پیش‌کشی به آستان:

امام اولوالعزم عاشورا

که تماشای کربلایش نیز عزم‌آفرین است

و حریم روضه‌هایش اراده‌ساز...

*****

سپاس!

از آنها که با رفتن‌شان اراده آفریدند

و حتی دیگرانی که با نیامدن‌شان عزم ما را راسخ‌تر کردند...

فتأمل!

*****

جنگ، جنگ اراده‌هاست...

*****

حکایت نامه‌هایی که دستخط هیچ‌کدامشان راسخ نبود

رسایلی که مصمم نبود و صاحبان رسایلی که مرد نبودند!

«عزم»ی برای پاسخ به معمای شگفت تاریخ کوفه

معمای هزارتوی «قلوبهم معک و سیوفهم علیک»

چطور از دل 18 هزار نامه‌ عاشق، 30 هزار قاتل ایجاد شد؟!

*****

توضیحی از رساله‌های کوفی که لیاقت کربلایی شدن نیافتند

 نامه‌هایی که مرقومش در دستِ امامِ کربلا و راقمش در کربلا در مقابل امام بود(!) اما کربلایی نشدند، بهانه «توضیح الرسائل کربلا» شدند.

*****

...با تأکید بر اندیشه‌های زلال رهبری عزیز و علامه جوادی آملی (حفظهما‌الله‌تعالی)

*****

امام حسین یعنی تصمیم بزرگ

به دنبال راه‌هایی برای تصمیم‌های بزرگ

*****

عاشورا جلوه‌ای از عزم‌های بی‌بدیل است و در این میانه اولیای دین، روضه‌ها و روضه‌خوانی‌ها را با این رسالت تاکید کرده‌اند و بر اقامه آن اصرار ورزیده‌اند، چرا که هیچ چیز مانند روضه، عزم‌آفرین نیست. اصلا معارف دین را با روضه امام حسین باید تثبیت کرد. گفتنی‌ها از روضه زیاد است...

کوتاه سخن، کربلا را اینطور باید دید: روضه جزو سخنرانی است؛ یعنی این‌گونه نیست که سخنرانی یک بخش از بحث باشد و روضه بخش دیگر بحث؛ خیر! روضه امتداد سخنرانی است. روضه قشنگ‌ترین و کامل‌ترین بخش سخنرانی است. روضه برهان تصویری مبحثی است که ساعتی بحث شده و اکنون با تبیین اشک‌آلود روضه، در وجود مستمع جاودانه خواهد شد. روضه اثبات مدعای بحث منبر است...

با این دید باید وادی روضه‌ها و اشک بر سیدالشهدا را دید. روضه، انسان را اهل عزم می‌کند...[2]

*****

«وَ قَدْ عَلِمْتُ أَنَّ أَفْضَلَ زَادِ الرَّاحِلِ إِلَیْکَ عَزْمُ إِرَادَةٍ یَخْتَارُکَ‏»[3]

این عزم و اراده‏ انسان، که موجب اختیار راه خدا شود، اساس چیزهاست‏.

*****

شعار حضار: «ای رهبر آزاده!/ آماده‌ایم آماده!»

-         خیلی خوب! خیلی خوب، آمادگی شما خوب است که آماده اید؛ منتها برای اقتصاد مقاومتی، صرف آمادگی کافی نیست؛ ما گفتیم «اقدام و عمل»[4]

**

«مردم! همیشه یاری اسلام لازم است

آماده‌اید...خب... ولی اقدام لازم است» [5]

*****

سالک راه حق بیا همت از اولیا طلب

همت خود بلند کن سوی حق ارتقا طلب

سَروَر اولیا نبی است و ز پس مصطفی علی است

خدمت مصطفی کن و همت مرتضی طلب[6]

*****

کشورى همانند ایران ‌که در صدد تحقق اهداف بلند اسلامى است، ممکن است فرازها و نشیب‌هایى داشته باشد؛ همان‌گونه که در صدر اسلام نیز چنین بوده است ولى براى یک ملت بزرگ هیچ پیروزى‏اى بالاتر از تصمیم و عزم و اراده استوار آنان براى رسیدن به حق نیست که بحمدالله خداوند آن را به مردم کشور ایران عنایت نموده است و ما به یارى خدا و با همت و اراده پولادین مردم در برابر همه مشکلات خواهیم ایستاد و همان‌گونه که به برکت ایمان و توکل مردم و رزمندگان به پیروزی‌هاى بزرگ و معجزه‏آسایى رسیده‏ایم و هر روزِ ما روز موفقیت و امتحان جدیدى بوده است، بعد از این نیز به راه خود ادامه مى‏دهیم.[7]

*****

همت بلند دار که مردان روزگار

از همت بلند به جایی رسیده‌اند[8]

*****

پیام بزرگ کربلا این است: در نداشتن‌ها هم می‌توان حماسه آفرید، اگر اهل «عزم» باشیم.

برای گذر از حکمت نظری به حکمت عملی، توجه و دقت بر موارد عاشورایی و الگوهای موجود در کربلا کافی است. از نداشته‌ها می‌توان داشته‌هایی به بلندای یک تاریخ داشت...

*****

در نبرد حق و باطل هم اراده انسان‌ها تعیین‌کننده است. جنگ، جنگ اراده‏هاست؛ جنگ عزم‌هاى راسخ است؛ هر که عزمش بیش‌تر بود، او برنده است.[9]

*****

شهید صدر (ره):

 إنّنی أتصور أنّ الأمّة مبتلاة الیوم بالمرض الّذی کانت مبتلاة به فی زمن الحسین علیه السلام، وهو مرض فقدان الإرادة.

علینا أن نعالج مرض الأمّة کی تدبّ حیاة الإرادة فی عروقها المیّتة وذلک بما عالج به الإمام الحسین علیه السلام مرض فقدان الإرادة فی نفوس الأمّة وقتئذ، وهو التضحیة الکبیرة الّتی هزّ بها المشاعر وأعاد بها الحیاة إلى أن انتهى الأمر بهذا السبب إلى سقوط دولة بنی أمیّة.[10]

دنبال ترجمه اش در این‌جا نباشید! پس اراده شما کجا می‌رود؟!

*****

دعای آخر روضه

امام سجّاد ‌علیه‏السلام‌: «اللَّهُمَّ ارْزُقْنِی عَقْلًا کَامِلًا وَ عَزْماً ثَاقِباً وَ لُبّاً رَاجِحاً وَ قَلْباً زَکِیّاً وَ عِلْماً کَثِیراً وَ أَدَباً بَارِعا.» [11]

مطلب مرتبط:

توضیح الرسائل کربلا: اثری در تبیین راز «عدم اقدام و عمل» در کوفه سال 61

 



[1] اقبال الاعمال، ص 342

[2] بخشی از کتاب

[3] إقبال الأعمال (ط - القدیمة)، ج‏2، ص 679.

[4] رهبر معظم انقلاب، مشهد مقدس، حرم مطهر رضوی 01/01/95

[5] محمد مروستی‌زاده

[6] ادب فنای مقربان جلد 1 - صفحه 379

[7] صحیفه امام، ج‏21، ص: 53

[8] سعدی

[9] بیانات رهبری در دیدار اعضاى مجلس خبرگان رهبرى 25/ 06/ 1389

[10] ترجمة حیاة السید الشهید الصدر، السیّد کاظم الحائری، الصفحة: 49 -50

[11] بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج‏84، ص: 326

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۹ فروردين ۹۵ ، ۰۷:۳۴
سید علی اصغر علوی

در حوالی شعار سال: اقتصاد مقاومتی؛ «اقدام و عمل»

از تشخیص تا تصمیم؛ راز قلوبهم معک و سیوفهم علیک

توضیح الرسائل کربلا

«وَ أَنَا أَشْهَدُ [أُشْهِدُکَ‏] یا إِلهِى بِحَقِیقَةِ إِیمانِى، وَ عَقْدِ عَزَماتِ یَقِینِى...»[1]

«اى معبود من گواهى مى‏دهم [یا این‌ها را گواه مى‏گیرم‏] با حقیقت ایمان و عزم‏هاى جزمِ یقینم...»

«امروز جاهلیت بازتولید شده است؛ با توان بسیار بالا، با خطر صدها بلکه هزارها برابرِ جاهلیت روزهای اوّل و دوران اوّل اسلام. البتّه اسلام هم بحمدالله امروز مجهّز شده است. نیروی عظیم اسلامی با استفاده‌ از ابزارهای گوناگون، امروز در دنیا گسترده است. و امید موفّقیّت، امید غلبه‌ بر ترفند دشمنان امید کمی نیست؛ امید بالایی است؛ چیزی که لازم است در درجه‌ اوّل «بصیرت» است و در درجه‌ دوّم «عزم و همت»؛ این چیزی است که ما ملّت‌های مسلمان به آن احتیاج داریم.»[2]

 

سیلی از نامه‌ها سرازیر می‌شود، همه یک‌صدا او را می‌خوانند اما همانان‌که منتظران‌اند، در ادامه داستان، قاتلانش می‌شوند! چه روایت شگفتی است کربلا! باید قبول کرد شناخت کربلا دشوار است؛ هرچند «پری‌رو تاب مستوری ندارد» اما «دیدار می‌نماید و پرهیز می‌کند»!

پاسخ‌های زیادی به معمای تاریخی «قلوبهم معک و سیوفهم علیک» داده شده است: دل‌هایی با او و شمشیرهایی بر او؟! چه حکایت شگفتی!

پیش‌تر بخشی از این مسئله در کتاب «دعوا سر اولویت است» تبیین و تحلیل شد و بخشی از آن در کتاب «توجیه المسائل کربلا» و گوشه‌ای نیز در کتاب «روضه‌های ناشناخته کربلا» (نخستین مقتل مدیریتی) و...

و این بار از منظری دیگر، پاسخی از جنس اراده! آن‌چه در علت گسست ساحت «حکمت نظری» از «حکمت عملی» گفته‌اند: «عزم».

هر خواستنی توانستن نیست، بشرطها و شروطها و «العزم» من شروطها!

این سطور تلاشی است برای حل این معادله عجیب تاریخ که در مورد کوفیان گفته‌اند؛ «دل‌هایی با حسین، شمشیرهایی بر حسین!» و بررسی فرضیه نداشتن «عزم» و نیز کاوشی در اطراف این مفهوم؛ نقشی که عزم در حرکت‌آفرینی به سمت نقطه مطلوب ایفا می‌کند و جایگاه آن برای تحقق اهداف؛ بحثی که نسبت به آن جهالت و یا غفلت اساسی می‌شود و حجابی برای رسیدن از دانایی به توانایی انسان‌ها است.

این رساله به دنبال پاسخی برای یک درد تاریخی شیعه خواهد بود: چرا سرنوشت، قاتلان امام حسین را از مردمان «کوفه» انتخاب کرد؟ چرا قلم تقدیر حتی یک نفر را از «شام» به کربلا نیاورد و تماماً کوفیانی را در مقابل امام‌شان قرار داد که ادعای محبت او و انتظار آمدنش را داشتند؟ حسین را منتظرانش کشتند! به‌راستی چرا «فَلَمَّا جَاءَهُمْ مَا عَرَفُوا کَفَرُوا بِهِ»[3] یک پاسخ از میان هزاران پاسخ در این بود: «که عشق آسان نمود اول ولی افتاد مشکل‌ها»[4] و مشکل‌ها را باید با اراده پولادین حل کرد که این یک قلم در شخصیت اهل کوفه آن روز نبود؛ «وَلَمْ نَجِدْ لَهُ عَزْمًا»[5]. البته اراده و عزم نداشتن در همسایگی مفاهیمی چون «راحت‌طلبی»، «عافیت‌طلبی»، «دنیاخواهی»، «رخوت» و «ترس» و مانند آن است که هرکدام رساله‌ای مستقل می‌طلبد...

توضیحی از ناگفته‌نامه‌هایی که خطشان کوفی بود؛ توضیحی از رساله‌های کوفی که لیاقت کربلایی شدن نیافتند؛ نامه‌هایی که مرقومش در دست امام کربلا و راقمش در کربلا در مقابل امام بود (!) اما کربلایی نشدند، بهانه‌های «توضیح الرسائل کربلا» شدند. در پایان هم عاشورا به‌عنوان یک دستگاه عزم‌آفرین و تصمیم‌ساز بررسی خواهد شد و در پیوستی برای مسائل رشته‌های علوم انسانی نیز رهیافت عاشورایی به‌عنوان رهیافت مختار و برگزیده طرح می‌شود.

۱ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۷ فروردين ۹۵ ، ۰۹:۳۳
سید علی اصغر علوی