خلاقیت در آفرینش سلاح
کربلا، الگوی عزم در شکستن بن‌بست‌ها
سال‌های دور تتبعی در فلسفه‌های هنرهای رزمی داشتم و بعضی از کتابخانه‌های دیارمان (مانند کتابخانه شرف‌الدین‌علی‌یزدی، وزیری و...) را به تفصیل مورد کنکاش قرار داده بودم...
اخیرا توفیق مجددا یار شد و به صورت نسبتا متمرکز، کتب رزمی کتابخانه وزیری یزد (که بزرگترین کتابخانه یزد میباشد) بررسی شد و رهاورد مطالعات منابع (اعم از کتاب و جزوه و پایگاه مجازی و...) به همراه تاملاتی چند، سطوری است به زودی منتشر خواهد شد. ذکر این نکته هم ضروری است که برای اهالی رشته‌هایی مثل رشته مدیریت، نسبت مفاهیم رزمی و جنگی با سرفصل‌های رشته‌هایی مثل استراتژی، تحقیق در عملیات و ...آشناست و اصلا بسیاری از اصطلاحات این رشته‌ها وام‌دار صحنه‌های عملیات‌های جنگی است...
در یکی از کتاب ها بحثی با عنوان "سلاح‌های ابتکاری" در کانگ‌فو‌توآ" آمده بود که یادآور نکاتی بود:
«اگر فردی دوره های سلاح‌های رسمی در کانگ‌فو‌توآ را به پایان برساند موظف به ابداع سلاح‌های جدید و پیاده نمودن آن بر محور فرم تکنیکی کانگ فو به وسیله اندیشه توانای خود است.
یکی از خصوصیات مهم و بارز کانگ فو، دینامیزم و پویایی آن میباشد یعنی هیچ‌گاه از حرکت نمی‌افتد، حدود و مرز نمی‌شناسد و پویا و در حرکت همیشگی است...
همان گونه که اگر کسی موظف به دریافت شال سرخ کانگ‌فو‌توآ شود باید تزهای تکنیکی و عملی از اندیشه خود تحویل دهد و این گونه در ابعاد دیگرش هم نیز صادق میباشد و در نتیجه این که شخص فارغ التحصیل در رشته سلاح های رزمی و رسمی مکلف از پی شناخت سلاح های جدید و ارائه تز تکنیکی و عملی آن هاست...» (کانگ‌فو‌توآ، صفحه 117، مصطفی دهقانیان، تهران، دانش، 1378)
مدتی پیش، بررسی شاخص "عزم" در الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت با رهیافت عاشورایی به مطالعه موردی حضرت مسلم‌بن‌عوسجه اسدی رسیده بود که بی مقدمه نتیجه‌های آن نیز در ادامه می‌آید:
سبک زندگی عاشورایی: زندگی مبتنی بر عزم
سر کلاس زیارت‌نامه ها و مقاتل: این جلسه "زیارة الشهداء الخارجة من الناحیة المقدسة" منسوب به سال252 هجری
السَّلَامُ عَلَى مُسْلِمِ بْنِ عَوْسَجَةَ الْأَسَدِیِّ الْقَائِلِ لِلْحُسَیْنِ وَ قَدْ أَذِنَ لَهُ فِی الِانْصِرَافِ أَ نَحْنُ نُخَلِّی عَنْکَ وَ بِمَ نَعْتَذِرُ عِنْدَ اللَّهِ مِنْ أَدَاءِ حَقِّکَ لَا وَ اللَّهِ حَتَّى أَکْسِرَ فِی صُدُورِهِمْ رُمْحِی هَذَا وَ أَضْرِبَهُمْ بِسَیْفِی مَا ثَبَتَ قَائِمُهُ فِی یَدِی وَ لَا أُفَارِقُکَ وَ لَوْ لَمْ یَکُنْ مَعِی سِلَاحٌ أُقَاتِلُهُمْ بِهِ لَقَذَفْتُهُمْ بِالْحِجَارَةِ وَ لَمْ أُفَارِقْکَ حَتَّى أَمُوتَ مَعَکَ وَ کُنْتَ أَوَّلَ مَنْ شَرَى نَفْسَهُ وَ أَوَّلَ شَهِیدٍ مِنْ شُهَدَاءِ اللَّهِ [شهد الله] وَ قَضَى نَحْبَهُ فَفُزْتَ بِرَبِّ الْکَعْبَةِ شَکَرَ اللَّهُ اسْتِقْدَامَکَ وَ مُوَاسَاتَکَ إِمَامَکَ إِذْ مَشَى إِلَیْکَ وَ أَنْتَ صَرِیعٌ فَقَالَ یَرْحَمُکَ اللَّهُ یَا مُسْلِمَ بْنَ عَوْسَجَةَ وَ قَرَأَ فَمِنْهُمْ مَنْ قَضى نَحْبَهُ وَ مِنْهُمْ مَنْ یَنْتَظِرُ وَ ما بَدَّلُوا تَبْدِیلًا لَعَنَ اللَّهُ الْمُشْتَرِکِینَ فِی قَتْلِکَ عَبْدَ اللَّهِ الضَّبَابِیَّ وَ عَبْدَ اللَّهِ بْنَ خُشْکَارَةَ [خسکارة] الْبَجَلِیَّ [وَ مُسْلِمَ بْنَ عَبْدِ الضَّبَابِیَ]( إقبال الأعمال (ط - القدیمة)، ج2، ص: 575)
ترجمه: «مسلم بن عوسجه» برخاست و چنین گفت: «آیا ما تو را این گونه رها کنیم و از اینجا برویم؟ با اینکه دشمنان گرداگرد تو را احاطه کردهاند، نه به خدا سوگند، خداوند هرگز مرا چنین ننگرد، من در اینجا هستم تا نیزهام را در سینه دشمنان بشکنم، و تا شمشیر در دستم هست، آنها را با شمشیرم بزنم، و اگر بدون اسلحه شدم با پرتاب سنگ با آنها نبرد مىکنم، من از تو جدا نشوم تا در رکاب تو کشته شوم.»
شاخص عزم: تا آخر ایستادن، مایه گذاشتن، آن‌قدر نیزه بزنم تا در سینه‌هایشان نیز نیزه‌ها بشکند و حتی بالاتر...،به بیان امروز اگر سلاحم خشابش تمام شد، داستان تمام نخواهد شد، باز نخواهم نشست، این بار با سنگ به جنگشان بر می‌خیزم، می‌ایستم، پویای پویا
بدون سلاح هم چاره خواهم کرد، کار باید انجام بشود، موجیم که آسودگی ما عدم ماست
مقایسه دو نوع عزم:
عزم در نگاه ما: تا جایی است که سلاحمان کشش رزم داشته باشد و خشابی داشته باشیم
عزم در نگاه اصحاب عاشورا: تا آخر ایستادن است، تا پای جان، کار نشد ندارد: "اگر نیزهام در سینهشان بشکند و با شمشیرم آن قدر آنها را بزنم که دسته شمشیر از دستم رها شود از شما جدا نخواهم شد. اگر سلاحى با من نباشد تا با آن با آنها بجنگم پیش روى شما به سویشان سنگ پرتاب خواهم کرد تا با شما بمیرم!"
و اصلا زندگی جهادی یعنی همین! تا پای جان جنگیدن
ما در قاموس فکری مان تا ابزار باشد کار می‌کنیم، در معادلات سطحی و اولیه این تفکر صحیح است اما در معادلات عاشورایی این جا باید از فکر و جوشش خود ابزار سازی کرد.
به سبک مسلم‌بن‌عوسجه:
اولا: آن‌قدر می‌جنگم تا ابزارها فرسوده شود و نیزه و شمشیرم در سینه دشمن بشکند
ثانیا: بعد از این مرحله (فرسودگی ابزارها) هم کنار نخواهم کشید بلکه با فراست و خلاقیتم ابزار دیگری بر می‌گزینم.
تلنگر: اهل بیت این قدر به این اصحاب توجهی از سر دغدغه و غیرت دارند که پس از بردن نامشان و وصفشان و سخن خاص‌شان در شب عاشورا، حتی اسامی قاتلین‌شان را در این زیارت‌نامه به دنبال اسم و رسم هر شهید می آورند و لعنت می‌کنند؛ اصحابی که ما حتی اسامی بسیاری شان را نمی‌دانیم!
مابعد التحریر: در پایان تنها بخشی از کتاب‌شناسی ها و منابع برای اهالی تحقیق و پژوهش تقدیم می‌شود چرا که بین "دانایی" و "توانایی" نسبتی معنادار و مستقیم برقرار است و نهایتا "نظریات خوب است که ما را به اقدام و عملیات خوب سوق می‌دهد"؛ پس باید دانست و لازمه دانستن، آشنایی با سرچشمه‌های اندیشه است:
· هنرهای رزمی آسیا، رابرت اسمیت، محمد پور غلامی، تهران، ستوده،1371
· آشنایی با ورزش های رزمی ژاپن، سینا مجیر شیبانی، تهران، پارس ورزش
· پیدایش و تکامل هنرهای رزمی، مایکل کروچر و هواردرید، ژیلا پویان، تهران، علم و ورزش، 1367
· کاربردهای عملی مبارزه یک قدم، شین داک کانگ، ماسیس گریگوریان و محمد پورغلامی، تهران، ستوده، 1370
· تکنیک ها و تمرینات اصلی پا در کلیه ورزش های رزمی، پوگیل گوان، محمد علی مردانی، اصفهان، آرین، 1364
· "چین نا" هنر دفاع از خود در گونگ فو، ویلی لین، روبن شاهوردیان، تهران، علم و حرکت، 1375
· ابر نیروی چی، صمد ولیزاده، تبریز، زر قلم، 1370
· کلید تکنیک های برتر کاراته، استیو آرنیل، ژیلا پویان، تهران، علم و ورزش، 1369
· کاراته، همیش آدام و کرگ مک لاچی، فریده صادقی، تهران، دانش، 1366
· کاراته از بد تولد تا تکامل، محمد و علی آرین خو، تهران، علم و ورزش، 1368
· طریقت کیوکوشین، ماسو تاتسو اویاما، روبن شاهوردیان، تهران، علم و حرکت، 1373
· کیوکوشین کای، ماسوتاتسو اویاما، محمد پورغلامی، تهران، ستوده، 1365
· کاراته از مبتدی تا کمربند سیاه، اچ.دی.پلی، صدقی نیا و قاری نیت، تهران، بوستان، 1389
· کاراته برای نوجوانان، ماسوتاتسو اویاما، روبن شاهوردیان، تهران، علم و حرکت، 1378
· هنرهای رزمی مشرق زمین، براین ولیامز، امیر پیروزی، تهران، رسا، 1371
· تدریس کاراته، ماسوتاتسو اویاما، ژیلا پوبان، تهران، علم و ورزش، 1366
· زیر بنای کاراته، تونی تالزز، ژیلا پویان، تهران، علم و ورزش، 1368
· تمرینات رسمی کاراته، ماساتوشی ناکایاما، محمد پورغلامی، تهران، هنرهای رزمی، 1367
· کاتا و ذن در کیوکوشین کاراته، سید مرتضی خوشی، تهران، جمال الحق، 1379
· کاتا کاراته، جی اسمیت، ولی الله نیک ناز، تهران، علم و ورزش، 1361
· وادو کاراته، جواد درویش،
· آموزش کاراته، تیکی دو نووان، مهندس محمد همت خواه، تهران، عصر کتاب، 1379
· کانگ‌فو‌توآ، مصطفی دهقانیان، تهران، دانش، 1378
· کاراته، اریک دومینی، عظیمی، تبریز، تلاش
· پایه شیتو ریو کاراته دو، محسن عابدینی، نجمه فلاح، یزد، تدوین، 1390
· مبارزان بی سلاح (تاریخچه پیدایش کاراته در اوکیناوا)، ریچارد کیم، روبن شاهوردیان، تهران، علم و حرکت، 1376
· کاراته دو، راه زندگی من، فوناکوشی، محمد علی مردانی، اصفهان، المپیک ورزش، 1372
· راه کاراته، راه زندگی من، گیچین فوناکوشی، روبن شاهوردیان، تهران، علم و حرکت، 1376
· هنر شکستن در کاراته، پوگیل گوان، مهندس داریوش غفاری، تهران،؟،1361
· بروس لی مردی که فقط من شناختم، لیندا لی، روبن شاهوردیان، تهران، علم و حرکت، 1380
· شیوه رزمی بروس لی (4 جلد)، بروس لی و ام اویه هارا، روبن شاهوردیان، تهران، علم و حرکت، 1380
· بروس لی چه میگوید؟، دان اینو سانتو، حیدری و موللی، تهران، تلاش، 1381
· کان ذن ریو، محمد علی مردانی،
· سیمای کاراته، نامی موریس، سهیلا لواسانی، تهران، عارف، 1373
· بِست کاراته (بهترین کاراته) (4 جلد)، ناکایاما، محمد علی مردانی، تهران، هنرهای رزمی،
· دفاع شخصی در کاراته، ناکایاما، عطاالله محمد علی نژاد، تهران، علم و ورزش، 1364
· آموزش فنون کاراته، چاک نوریس، هیدتاکانی شی یاما، ریچارد.ث. براون و مسعود اقبالی، تهران، علم و ورزش،1369
· از شائولین، کانگ فو تا کاراته دو، جواد درویش، مشهد، هاتف، 1377
· کاراته دینامیک، ناکایاما، راحم ژیان فرد،تبریز، احرار، 1375
· گونگ فوی چینی هنر فلسفی دفاع از خود، بروس لی، روبن شاهوردیان، تهران، علم و حرکت،1375
· http://karateardakan.blogfa.com
· http://mohtashamikyokushin.ir
